Page 18 - Vriendennieuws - februari 2017

THEMA 2017: KROONJUWELEN UIT AZIË
In 2017 staat de Hortus in het teken van de kroonjuwelen uit Azië. Geen plotselinge toevalligheid, want niet alleen viert de universiteit het ‘Leiden Asia Year’; ook bestaat de botanische tuin in Bogor (Java), vroeger bekend als ‘s Lands Plantentuin te Buitenzorg, 200 jaar. Tot slot is 2017 het Jaar van de botanische tuinen met de nadruk op kroonjuwelen. Deze drie elementen in een grote kom, gekneed tot een soepel deeg, vormt de tentoonstelling ‘Kroonjuwelen uit Azië’.
Hoewel de titel een breed spectrum aan planten en landen doet vermoeden, ligt de nadruk tijdens de tentoonstelling absoluut op Indonesië en Bogor. De geschiedenis van Buitenzorg en de uitwisseling van planten met Leiden wordt als uitgangspunt genomen om de bezoekers de gewassen te laten zien die al heel erg lang het focuspunt van de Hortus in Leiden vormen. Er is echter sinds de renovatie van het Tropische kassen complex nog niet afdoende aandacht voor geweest. Hoog tijd om dat te veranderen.
Omdat de Hortus sinds mei 2016 ook meedoet aan het driejarige Europese project ‘Big Picnic’ zal de uiteindelijke focus liggen op de eetbare gewassen uit Indonesië. Dit is een logische en historisch correcte keuze, omdat de nadruk in Buitenzorg ook eigenlijk altijd op economische gewassen lag, waar de specerijen nu eenmaal een zeer belangrijk deel van uitmaakten.
Moeilijke opgave
Toen Caspar Georg Carl Reinwardt in 1817 directeur werd van de nog te stichten Plantentuin te Buitenzorg, stond hij voor een moeilijke opgave. Sowieso had hij honderd vragen meegekregen uit Nederland om te kijken welke gewassen interessante mogelijkheden zouden bieden op economisch gebied. Hoe zat het met koffie en cacao op Java? Welke houtsoorten waren goed voor de bouw? Welke mogelijkheden lagen er verder nog qua teelt van bijvoorbeeld kina of vanille, kaneel en nootmuskaat? De 19de eeuw was een tijd van bloei (vaak letterlijke bloei) in Buitenzorg, en dit kwam voor een groot gedeelte door de uitwisseling met verschillende botanische tuinen in Nederland. De connectie met Leiden werd gevestigd toen Reinwardt in 1823 terugkwam in Nederland en daar hoogleraar botanie
18 Vriendennieuws februari 2017